Κυριακή 3 Απριλίου 2016

Το Ψάρι






                                
                                             Paul Klee, 'The Golden Fish', 1925





Κι αν πέρασαν τα χρόνια, δεν ξεχνιούνται εύκολα οι φίλοι κι οι συνοδοιπόροι.
Και οι μαντατοφόροι.

Ήθελα λοιπόν από την αρχή που ξεκίνησα αυτό το blog, να γράψω για ένα Ψάρι. Ή και για πολλά, δεν έχει σημασία - γιατί όλα τα ψάρια μοιράζονται το ίδιο μυστικό, όταν τα βλέπουμε στον ύπνο μας ή εν μέσω άλλων καταστάσεων...

Άργησα λοιπόν να μιλήσω για το Ψάρι, αλλά δεν πειράζει. Σε τέτοια θέματα δεν έχει σημασία ο χρόνος.
Ο χρόνος έχει σημασία για τα θέματα της εξωτερικής πραγματικότητας, για το αν θα γίνει πόλεμος, για το να δούμε πού θα τρέξουμε σαν τα ποντίκια, για το αν ζήσουμε ή αν θα πεθάνουμε σήμερα ή αύριο. Για τα θέματα που έχω επιλέξει να μοιράζομαι εδώ μέσα, δεν έχει σημασία ο χρόνος. Κι ευτυχώς που υπάρχουν τέτοια θέματα, όπου δεν έχει σημασία ο χρόνος - αυτό είναι η παρηγοριά μου. Να ξέρω ότι συνδέομαι με ψυχές που υπήρξαν στο παρελθόν, που υπάρχουν στο παρόν και θα υπάρξουν στο μέλλον, όταν εγώ θα έχω γίνει σκόνη, μέσω πραγμάτων που έχουμε μοιραστεί, χωρίς να μάθουμε ποτέ γι΄αυτή τη σύνδεσή μας. Μέσω πραγμάτων που έχουμε σκεφτεί, έχουμε οραματιστεί, βιώσει, θαυμάσει κι απορήσει γι΄αυτά με δέος, ακόμα και χωρίς ποτέ να συναντηθούμε μεταξύ μας.
Γιατί κάποια πράγματα παραμένουν και θα παραμένουν αναλλοίωτα, όσο κι αν κάποιοι ανθρωπίσκοι προσπαθούν να μας αλλοιώσουν, μην γνωρίζοντας τους άφατους νόμους της Ψυχής.


Θα μιλήσω λοιπόν και σήμερα, και θα πω μιαν ιστορία:




Κάποτε, κάποιος, στο κέντρο ενός κύκλου ανθρώπων, έγειρε για να ονειρευτεί ένα μεγάλο όνειρο...Κι οι γύρω παρακολουθούσαν προσεκτικά.
Στο όνειρο γίνονταν διάφορα, όπως συμβαίνουν γενικά πολλά μέσα στα όνειρά μας.
Ώσπου ξαφνικά, στο σπίτι το ονειρικό που βρισκόταν εκείνη την ώρα ο ονειρευόμενος,  ανάμεσα σε υφαντά στους τοίχους, και κόρες πάνω στα υφαντά που έπαιζαν με μονόκερους...


  

   

                                  Gustave Moreau, 'The Unicorns', 1885 (λεπτομέρεια)



...άνοιξε το πάτωμα του ονείρου του κι εκείνος είδε ότι από κάτω περίμεναν τα έγκατα της Γης. 


Άρχισε να κατεβαίνει κάτι αμέτρητα σκαλιά σκαλισμένα σε έναν βράχο, κι από κάτω ανοίγονταν απύθμενα τα χάσματα, χάνονταν μες στο σκοτάδι. Τα σκαλιά ήταν γλυστερά, μικρά, και ο φωτισμός λιγοστός, σαν από αόρατο λυχνάρι. Θυμάται ότι οι τοίχοι έσταζαν αμυδρά, όπως σ΄ενα σπήλαιο.


Φοβόταν και δε φοβόταν ο άνθρωπος, ήθελε και δεν ήθελε να κατέβει. Μάλλον ήθελε, γιατί παρόλη την δυσκολία της κατάβασης, αυτός κατέβαινε γοργά, έτσι όπως στα όνειρα σε τραβά κάτι που το λες και πεπρωμένο. 


Κι εκεί, αφού κατέβηκε και πάτησε σ' ένα έδαφος απρόσμενα σταθερό, είδε ότι τα γύρω του ήταν κάπως σαν ναός, ότι είχε βρεθεί σε κάποια άδυτα των αδύτων. Ο χώρος που τώρα πάνω του πατούσε, είχε το σχήμα ενός κύκλου.
Και στο κέντρο του κύκλου, βρισκόταν μία στέρνα που αναδευόταν από τους αφρούς, άφριζε, σα να γινόταν χαλασμός εντός της. Κι ιρίδιζε σ΄όλα τα χρώματα. Κι όχι μόνο ιρίδιζε, αλλά πέταγε παντού ηλεκτρικές εκκενώσεις, σαν κεραυνούς, που φώτιζαν όλο τον χώρο - που κατά τα άλλα θα ήταν σκοτεινός, καθώς δεν είχε άλλη πηγή φωτός εντός του. Ο ονειρευόμενος ανατρίχιασε μέχρι και στην τελευταία τρίχα της κεφαλής του. Οι κεραυνοί είχαν όλη την επικινδυνότητα της φύσης, μα εκείνος πλησίασε, μαγνητισμένος.
Κι εκεί, μέσα στην στέρνα, τον περίμενε ένα ψάρι. Αυτό ήταν που ακτινοβολούσε όλη αυτή την ενέργεια. Ο ονειρευόμενος τραντάχτηκε ολόκληρος. Και, καθώς έβαλε τα κλάματα, χωρίς να ξέρει το γιατί (και συνάμα ξέροντας, μα μην μπορώντας να αρθρώσει ποτέ και σε κανέναν γι΄αυτή του τη γνώση), το ψάρι του είπε κάποια λόγια...Κι ο ονειρευόμενος τα ψέλλισε, για να τα ακούσουν και οι σύντροφοί του έξω, στον κύκλο.


Ξυπνώντας, ή μάλλον αναδυόμενος μέσα από την σκοτεινή κι αόρατη αυτή θάλασσα, είδε ότι όλοι στον κύκλο έκλαιγαν και τραντάζονταν από την ίδια ενέργεια του Ψαριού.
Το μήνυμά του είχε περάσει σε όλους.




Αυτή η ιστορία μπορεί να συνέβη κάπου στα παλιά, μπορεί όμως να συνέβη και στο σήμερα, κάπου δίπλα μας.

Γιατί ο συμπαντικός ιχθύς δεν γνωρίζει από χωροχρόνους.







 
   
                                                Oleg Korolev, 'Golden Fish', 1993









                                           Oleg Korolev, 'Golden Fish', 2012 (λεπτομέρεια)







          Χρυσό σκυθικό ψάρι, μέρος του θησαυρού του Vettersfelde, περίπου 500 π.Χ.                                                               (Μουσείο Βερολίνου)









     


                                                               Leonora Carrington, 'Fisher King'










                                                                 Oleg Korolev

     Γιατί ίσως το ψάρι και το νερό να βρίσκονται αφού περάσει κάποιος πρώτα από τον   
                                              φύλακα της άνυδρης ερήμου..



        





Μ.C. Escher, 'Τρείς Κόσμοι' ('Ψάρι στη Λίμνη'), 1955
 
Τρείς Κόσμοι: η επιφάνεια του νερού, όπου πλέουν τα φύλλα, ο κόσμος επάνω από την επιφάνεια (τα δέντρα του δάσους που καθρεφτίζονται στο νερό), κι ο κόσμος κάτω από την επιφάνεια, εκεί που ζει το Ψάρι...










           Domenico Gnoli, από το 'Bestiario Moderno', 1968









                                                  Paul Klee, 'Fish Magic', 1925




 



Kαι κλείνω με τέλος την αρχή,
γιατί, όπως και στις ιστορίες με τα ψάρια,
έτσι
και στο Α και το Ω ο κύκλος δεν έχει τέλος



















4 σχόλια:

Κυκλοδίωκτον είπε...

Πολύ αρχετυπική η εμπειρία και το δικό σου ψάρι Achernar.
Μου θύμισε Γιουγκ.

Και τι σύμπτωση, ο Γιουγκ, άρχισε να ερευνά τη συγχρονικότητα μετά από συμπτώσεις με ψάρια.

"Αυτές τις ημέρες μελετούσα επισταμένα το σύμβολο του ψαριού μέσα στην ανθρώπινη ιστορία. Κανείς δε γνώριζε για την έρευνά μου ακόμη. Σήμερα για γεύμα είχαμε ψάρι. Ένας φίλος μου ανέφερε το έθιμο με το απριλιάτικο ψάρι. Το πρωί παρατήρησα τυχαία μια επιγραφή που έλεγε «Est homo totus medius piscis ab imo». Το απόγευμα ένας ασθενής μου έδειξε κάποιες πολύ όμορφες εικόνες ψαριών που είχε ζωγραφίσει. Το βράδυ μου έδειξαν ένα κέντημα που απεικόνιζε ιχθυόμορφα τέρατα. Μια ασθενής μου διηγήθηκε ένα όνειρό της, στο οποίο καθόταν στην όχθη μιας λίμνης και ένα ψάρι κολύμπησε μέχρι τα πόδια της. Άκουσα στο ραδιόφωνο μια διαφήμιση για ψαροκονσέρβες, τη στιγμή που έβλεπα την ίδια διαφήμιση σε ένα περιοδικό. Γνώρισα έναν κηπουρό, ο οποίος είχε στο μπράτσο του ένα τατουάζ με μια γοργόνα. Ένα αυτοκίνητο με ψάρια, έμεινε από λάστιχο στο δρόμο μπροστά στο σπίτι. Είδα μια γάτα που κρατούσε ένα ψάρι στο στόμα της. Κάτι πολύ περίεργο συμβαίνει..."

Από το προσωπικό ημερολόγιο του Jung, που αποτέλεσε το έναυσμα για τις έρευνες που τον οδήγησαν στην έννοια της συγχρονικότητας.

Αchernar είπε...

Όντως, πολύ εύστοχο το σχόλιό σου!
Άλλη μια συγχρονικότητα: με το που τελείωσα αυτή την ανάρτηση, μπαίνοντας στο facebook είδα αναρτήσεις για τους αρχαίους που αγαπούσαν τα ψάρια, και για περίεργα φωσφορίζοντα ψάρια της αβύσσου, και μετά συζητούσα να πάρω τις καλύτερες μαρίδες, και πάει λέγοντας. Και θυμήθηκα αυτό το κομμάτι του Jung και γέλαγα από μέσα μου.
Και σήμερα μπαίνω εδώ και βλέπω την παράθεσή σου!
Σ΄ευχαριστώ :)

Κυκλοδίωκτον είπε...

Σήμερα 'έπεσα' πάνω σε αυτήν την μουσική και είπα να τη μοιραστώ μαζί σου, μια και αναφέρεται σε ψάρια και ουρανούς:

https://www.youtube.com/watch?v=wQCTgbEIlEg

Αchernar είπε...

Ω!
Μόλις ξαναμπήκα μετά από μέρες στο ιστολόγιο. Και μόλις το είδα - και μόλις το άκουσα. Όμορφο πολύ. Και τι αιθέριο που γίνεται στο τέλος...Σε ευχαριστώ, "μουσικούλα".

Και, έπειτα, κεντρισμένη από το εξώφυλλο και το σκανδιναβικό όνομα του άλμπουμ, το έψαξα...

"...A few days before mixing began, Cye was exploring the Icelandic landscape and became lost looking for Snæfellsjökull Glacier. He finally reached the glacier late at night and stumbled upon the ancient location that would provide the name for the album's title track; Sönghellir (The Singing Cave). It was here that he made the final recordings for the album".

Για τον έρωτά μου με τον Βορρά και το τι σημασία έχει για μένα, ίσως άλλη φορά. Πάλι πέτυχες διάνα, χωρίς να το ξέρεις, στο κέντρο του κύκλου. Α ρε συγχρονικότηταααα, ααααα! χαχαχα :) :)

Δημοσίευση σχολίου