Black and White

Εάν με ρωτήσεις τι με τραβάει αστραπιαία σε έναν άνθρωπο, χωρίς καλά- καλά να το καταλάβω, θα σου απαντήσω κάτι που ίσως σε παραξενέψει. Ίσως και όχι, γιατί ίσως να ξέρεις τι εννοώ.

Μου κινούν ιδιαίτερα την περιέργεια οι άνθρωποι που δεν είναι ίδιοι κάθε μέρα στην όψη. Άντρες και γυναίκες. Άνθρωποι που πότε μοιάζουν κάπως, και πότε κάπως αλλιώς. Όχι επειδή αλλάζουν την εξωτερική τους εμφάνιση, μα επειδή το εσωτερικό τους αντανακλάται στο εξωτερικό τους, και αυτό αλλάζει όλη τους την όψη.

Άλλες φορές τους καταλαβαίνω με την πρώτη. Κι άλλες, χρειάζεται καιρός συναναστροφής μαζί τους για να το "πιάσω" ξαφνικά επάνω τους.

Άλλοτε μπορεί να λάμπουν, και άλλοτε να είναι σκοτεινοί. Κάποτε μπορούν να μοιάζουν μουντοί, απαρατήρητοι, αδιάφοροι, γκρίζοι σαν το ψιλόβροχο, και κάποτε να ακτινοβολούν σαν σουπερνόβα. Ή μπορεί αυτή η ακτινοβολία να διαπερνά όλη τους την όψη μονάχα αστραπιαία, μέσα από ένα γρήγορο χαμόγελο, από ένα σπίθισμα του ματιού, από ένα ξέσπασμα γέλιου, και να εξαφανίζεται μετά κάπου στο πουθενά . Όπως συμβαίνει δηλαδή σε όλων μας τις ψυχές, μα στην δική τους περίπτωση είναι σαν να βγαίνει όλη αυτή η αλλαγή στην επιφάνεια. Κάτι στην έκφρασή τους, στα μάτια τους, στους κύκλους κάτω από τα μάτια, στις σκιές πάνω στο πρόσωπο τους, αλλάζει. Στο δέρμα τους χορεύουν ανεπαίσθητα τα φώτα.
Κι ακόμα και στη μεγαλύτερη εξωτερική τους ακινησία, να νιώθω ότι κάπου, κάτι, μέσα, κινείται....

Είναι αυτό που διάβασα κάποτε σε ένα βιβλίο της Άντζελας Δημητρακάκη (δε θυμάμαι τώρα αν ήταν η "Ανταρκτική", μάλλον αυτή ήταν), ότι "...ένα αγόρι, τόπους τόπους σκοτεινό και τόπους τόπους φωτεινό, έτσι όπως μ΄αρεσουν οι άνθρωποι". Όταν σκόνταψα πάνω σ΄αυτή τη φράση, κάτι είπε μέσα μου "ω ναι!" - και τότε κατάλαβα πως ήταν κάτι που το ένιωθα μέσα μου από πολύ μικρή.

Αυτοί οι άνθρωποι λοιπόν, μου ασκούν μία γοητεία. Ακόμα κι αν τη μία μέρα φαίνονται "όμορφοι" και την άλλη μέρα "άσχημοι", για μένα αυτοί οι άνθρωποι είναι μαγνητικοί. Και κάποιοι από αυτούς, αφόρητα. Να καταλήγω να με τραβάνε από τη μύτη.

Γιατί υπάρχουν και άνθρωποι που, για μένα, έτσι όπως τους βλέπω εγώ τουλάχιστον, η όψη τους δεν παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις. Όχι επειδή αδιαφορώ για αυτούς, ίσα ίσα, μα όσο κι αν τους παρατηρώ, αυτές τις 'φωτοσκιάσεις' δεν τις βλέπω. Δεν ξέρω αν είναι μεροληψία εκ μέρους μου ή  όχι. Στους πρώτους, αυτούς που με ιντριγκάρει το πρόσωπό τους, δεν ανήκουν μόνο άτομα που αγαπώ, που έχω στενούς δεσμούς μαζί τους, μα μπορεί να ανήκουν και άτομα που αντιπαθώ, έτσι; Άτομα με τα οποία συγκρούομαι, που δε χωνεύω! Που δεν θα τα ήθελα καν σε μια μεγάλη ακτίνα χιλιομέτρων γύρω μου. Ή άτομα που δεν είχα ευκαιρία να γνωρίσω καλύτερα, που πέρασαν και έφυγαν πολύ γρήγορα... Και στους δεύτερους, αυτούς που το πρόσωπό τους μου φαίνεται αναλλοίωτο, μπορεί άνετα να ανήκουν φίλοι μου καλοί, άτομα που εκτιμώ, που αγαπώ, πολύ κοντινοί μου άνθρωποι, όπως εξίσου και άτομα που αντιπαθώ, που έχουμε "σφαχτεί", μέχρι και που σιχαίνομαι, όπως και άτομα που πάλι δεν πρόλαβα να γνωρίσω καλύτερα...
(Μία εξαίρεση: το άτομο που ερωτεύομαι σφόδρα, ανήκει πάντα στην πρώτη κατηγορία).

Δεν ξέρω καν αν είναι μόνο η δική μου εντύπωση για αυτά τα συγκεκριμένα πρόσωπα, ή αν κάτι άλλο ελλοχεύει εδώ... Κάτι που δεν έχω κατανοήσει ακόμα  - ή που δεν θέλω να κατανοήσω, γιατί κάποια μυστήρια μ΄αρέσει να τα διατηρώ αναλλοίωτα.
Θα μπορούσα να το ρίξω στα ψυχαναλυτικοτέτοια, ότι κάτι συμβολίζουν για μένα αυτοί οι άνθρωποι, πλευρές μου που δεν έχω ανακαλύψει ακόμα, που δεν έχω συνειδητοποιήσει, ή τις ξέρω μα δεν τις αφήνω προς τα έξω, και μπλα-μπλα-μπλα... Κανένα πρόβλημα, μπορεί και να ισχύει (και, αν θέλω να είμαι απόλυτα ειλικρινής, ναι μωρε, ισχύει, ουφ!) Μα το πράγμα περιπλέκεται όταν συνειδητοποιώ ότι το ίδιο μου συμβαίνει και με τους άλλους, εκείνους που μου φαίνονται πάντα ίδιοι: κι αυτοί μου έχουν δείξει πλευρές μου που δεν ήξερα, μπλα-μπλα-μπλα... Άσε δε όσους δεν πρόλαβα ποτέ να γνωρίσω! Άρα;
Άρα το μυστήριο πυκνώνει. Χαίρομαι.
Γιατί πιστεύω κι εγώ σ΄αυτό που είπε ο Einstein, ότι "η επαφή με το μυστήριο είναι η ωραιότερη εμπειρία του ανθρώπου". (Οκ, εγώ θα το άλλαζα λίγο, θα έλεγα "η πιο ενδιαφέρουσα εμπειρία", γιατί έχω ακουμπήσει και μυστήρια που μόνο ωραία δεν τα λες. Αλλά άλλη κουβέντα αυτή).

Αυτοί οι άνθρωποι λοιπόν, με ιντριγκάρουν όπως μας ιντριγκάρουν οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες με κοντράστ.  Το αντικείμενο μιας φωτογραφίας είναι συγκεκριμένο, αναλλοίωτο, μα αλλιώς φαίνεται στο μάτι και άλλες εντυπώσεις ανακινεί στην ψυχή όταν φωτογραφηθεί χωρίς σκιές, χωρίς προοπτική, χωρίς κοντράστ, κι αλλιώς όταν προσθέσεις μέσα όλα τα παραπάνω. Τότε μεταμορφώνεται για σένα σε κάτι άλλο... Στο ερωτικό παιχνίδι, στην τέχνη, στην συναναστροφή, στον λόγο, για να γοητεύσεις δημιουργείς κοντράστ, σκιές, γωνίες. Δίνεις δηλαδή βάθος. Που είτε το έχεις και το αφήνεις να βγει ελεύθερα, είτε δεν το έχεις και το δημιουργείς με τεχνάσματα.

Νιώθω λοιπόν πως αυτοί οι άνθρωποι στα μάτια μου έχουν ένα φυσικό κοντράστ, κάτι που τους κάνει ακαταμάχητους. Ότι έχουν ένα βάθος, μία ένταση, που ανεβαίνει καμμιά φορά μέχρι τις επιφανειακές στοιβάδες του δέρματός τους. Κι ότι όλο αυτό είναι υπαρκτό, ρέον  - δεν υπάρχει τίποτα το τεχνητό εδώ. Γι΄αυτό κι αυτοί οι άνθρωποι με κάνουν να χάνω το έδαφος κάτω από τα πόδια μου, they sweep me off my feet, μου ανάβουν την σπίθα ενός τεράστιου ενδιαφέροντος. Κι ας ξέρω πως και οι άλλοι, εκείνοι που μου φαίνονται πάντα ίδιοι στην όψη, μπορεί να διαθέτουν κι εκείνοι βάθος απροσμέτρητο. Και που το βλέπω σε άλλα πράγματα πάνω τους, στα λόγια, στις πράξεις τους...
Πώς να το κάνουμε, δεν μας έλκουν όλους όλα.

Ξέρω πως στην πραγματικότητα, στα μεγάλα μεγάλα μας βάθη, είμαστε όλοι φτιαγμένοι από τα ίδια υλικά, όπως είμαστε όλοι μας φτιαγμένοι από την ίδια αστερόσκονη των σουπερνόβα του σύμπαντος. Φτιαγμένοι από φως και σκοτάδι, άσπρο και μαύρο, επιφάνεια και βάθη, ιστορία ζωής απύθμενη ο καθένας μας, ικανοί για όλα κι όμως επιλέγουμε (ή μας ξεφεύγει) το τι κάνουμε ή όχι, το τι αφήνουμε από μέσα μας να βγει και τι όχι. Πολύχρωμα καλειδοσκόπια όλοι μας, σαν αυτά τα θαυμαστά που έβλεπα στην παιδική μου ηλικία κι άνοιγα ένα στόμα δέκα πήχες, φαντασμαγορία - κι ας μην δείχουμε στον διπλανό μας ούτε το ένα τρίτο της μίας εκ των άπειρων πλευρών μας, κορυφές παγόβουνου όλοι...Σε κάποιον θα δείξουμε μία μας πλευρά, σε κάποιον άλλον άλλη, με κάποιους (λίγους) θα μοιραστούμε περισσότερες, και με κάποιους θα μας βγουν και όψεις που δεν φανταζόμασταν...

Και ενώ όλοι μας λειτουργούμε έτσι, οι άνθρωποι με αυτά τα πρόσωπα το υπονοούν άθελά τους πάνω στο δέρμα τους. Τουλάχιστον σε εμένα, εκπέμπουν αυτό το αόρατο σήμα. Όταν στέκομαι μπροστά τους, νιώθω σαν να τραβάω το πέπλο και να βλέπω πάνω στο πρόσωπό τους να αργοσαλεύουν αδιόρατα όλες αυτές οι άφατες δυναμικές, οι άπειρες πιθανότητες, οι υποσχέσεις και οι καταστροφές. Και ενίοτε πηγαίνω προς τα εκεί χωρίς να σκέφτομαι, σαν την πεταλούδα στη φωτιά, ενίοτε επιλέγω να μένω μακριά. Μα πάντα τους αναγνωρίζω και από μέσα μου τους βγάζω σαν σε χαιρετισμό ένα αόρατο καπέλο.