Διαστημικά θαύματα Ι : Γαλαξίες

Αν έχετε όρεξη, ελάτε να θαυμάσετε μαζί μου το Μέγα Απέραντο Σύμπαν...

Προσδεθείτε στις θέσεις σας, και πάμε!

Hoag's Object ή Hoag's Galaxy, στον αστερισμό του Όφεως
(NASA, ESA/Hubble Heritage Team)

Arp 273, ή αλλιώς Rose Galaxy, ο Γαλαξίας Τριαντάφυλλο.
Σύστημα δύο συγκρουόμενων γαλαξιών στον αστερισμό της Ανδρομέδας. Το να είσαι μόνος μπορεί να είναι κάλλιστα κάτι ωραίο, μα το να αλληλεπιδράσεις με κάποιον άλλο, πάντα δίνει ένα ενδιαφέρον σχήμα...Δεν ξέρω αν αυτό αποδεικνύεται μαθηματικά, μα οι γαλαξιακές γνωριμίες εκεί έξω αυτό μας λένε.
(NASA, ESA/Hubble Heritage Team)

Antennae Galaxies, οι "Κεραίες": δύο γαλαξίες σε σύγκρουση (αγαπημένος μου στόχος με το τηλεσκόπιο), στον αστερισμό του Κόρακα. "Διέσχισα όλο το σύμπαν για να σε βρώ, και να φτιάξω μαζί σου μια καρδιά"!
Credit & Copyright: Star Shadows Remote Observatory and PROMPT/CTIO (Jack Harvey, Steve Mazlin, Rick Gilbert, and Daniel Verschatse)

Antennae Galaxies,οι προηγούμενοι γαλαξίες, τώρα από πιο κοντά
(NASA, ESA/Hubble Heritage Team, 2013).

Τι; Δε σου μοιάζει και τόσο καρδουλίτσα τώρα από κοντά;; Εντάξει, κάθε σχέση αν τη δεις από πιο μέσα, δεν είναι μόνο καρδούλες και λουλουδάκια, όπως δείχνει ίσως απ΄εξω. Μπορεί μέσα να γίνεται το σώσε - συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες. Μα οι ζυμώσεις αυτές, όλο και κάτι δίνουν. Να, αυτοί εδώ κοιτάνε τώρα να τα βρουν, μπορεί να υπάρχουν περιοδικές τσαντίλες κλπ., μα γενικώς καλά τα πάνε, μου φαίνεται. Ο ένας ξεκίνησε να πολιορκεί τον άλλο ιπποτικά εδώ και 900 εκατομμύρια χρόνια, και τελικά τα "φτιάξανε" (τι ωραία γυμνασιακή έκφραση αθωότητας, ακόμα τη χρησιμοποιώ) μετά από 300 εκατομμύρια χρόνια. Και μην κοιτάς που τσακώνονται, δεν τους βλέπω να χωρίζουν για τα επόμενα δισεκατομμύρια χρόνια, παρά τις κακές γλώσσες. Οι υπολογισμοί λένε ότι σε 400 εκατομμύρια χρόνια οι πυρήνες τους θα συγχωνευτούν ("και έσονται εις σάρκαν μίαν") και θα σχηματίσουν έναν και μόνο γαλαξία από εκεί και πέρα. Πάθος παιδί μου, πάθος!

Κάτι τέτοιο θα συμβεί ίσως και με τον δικό μας γαλαξία, τον καλούμενο Milky Way (Γαλαξία Κύκλο, που τον ονόμαζαν οι αρχαίοι Έλληνες), και με τον γαλαξία της Ανδρομέδας. Κάπως έτσι θα εναγκαλιστούν κάποτε κι εκείνοι, που τώρα απέχουν μεταξύ τους περίπου 2,5 εκατομμύρια έτη φωτός. Και να θέλανε να μας το κρατήσουν κρυφό το ειδύλλιο, το βλέπουμε εμείς με τα τηλεσκόπιά μας. Ο άνθρωπος, περίεργος για τα πάντα, έχει γίνει κι ο κουτσομπόλης των ουρανών, αμ πως!  Να σας πω τα νέα κουτσομπολιά λοιπόν: ο γαλαξίας της Ανδρομέδας μας πλησιάζει με ταχύτητα 300 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο (καίγεται, μας θέλει πολύ, κατάλαβες;) και ίσως συγκρουστεί με μας σε 3 - 4 δις χρόνια. Προλαβαίνεις να πας κομμωτήριο. Αν συγκρουστούν, και πάλι προλαβαίνεις, γιατί πιστεύεται ότι ο Ήλιος και άλλα άστρα μάλλον δεν θα συγκρουστούν με αστέρες της Ανδρομέδας, μα οι δύο γαλαξίες θα σχηματίσουν έναν ενιαίο γαλαξία. Μη φοβάσαι, το μάλλον εδώ στην αστρονομία είναι πολύ πιο σίγουρο από τις εκάστοτε πολιτικές προγραμματικές δηλώσεις. Φαντάζομαι δε, ότι η μόδα στα κομμωτήρια θα έχει αλλάξει βέβαια ως τότε, αλλά ακόμα καλύτερα, βαρέθηκα το ντεκαπάζ. Η διαδικασία της ένωσης αυτής (το "ψηστήρι") εκτιμάται ότι θα διαρκέσει 1 δις χρόνια. Τόσο καιρό χρειάστηκε κι ο ένας γαλαξίας για να "ψήσει" τον άλλο και στους παραπάνω, στις Αντέννες. Τι να κάνουμε, παλιομοδίτικα πράγματα, "αρσενικό και παλιά δαντέλα". Δεν έχουν iphone να τα κανονίσουν πιο γρήγορα. Για να δούμε τώρα τους πρωταγωνιστές εδώ πέρα:

Andromeda Galaxy (M31), photo by Fabian Neyer.
Ο γαλαξίας της Ανδρομέδας, η Ντίβα.
Διότι την Ανδρομέδα την έχεις ακούσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή σου.

Θεϊκή. Αν κι εδώ, τη βλέπω ολίγον τσαντισμένη. Ή μπορεί να είναι από το πάθος... Άρης και Έρως είναι συχνά κοντά.
Η Ανδρομέδα στο υπέρυθρο, από το τηλεσκόπιο υπερύθρου Spitzer, όπου φανερώνονται δομές που δεν μπορούμε να δούμε στο ορατό τμήμα του φάσματος:
η Κυρία μας αποκαλύπτει εδώ κάποια από τα πολλά μυστικά της.
NASA/JPL-Caltech/K. Gordon (University of Arizona).

Και μετά από αυτό το μεγαλείο, πάμε να δούμε: ο δικός μας ο γαλαξίας τι κάνει; A, κι ο δικός μας, είναι ένα κουκλάκι ζωγραφιστό (God, πόσο σιχαίνομαι αυτή τη φράση - τι να κάνουμε τώρα που μου βγήκε όμως). Μόνο που δεν μπορούμε να θαυμάσουμε την ομορφιά του στο σύνολό της, γιατί δεν μπορούμε να βγούμε και να δούμε πως μοιάζει απ΄εξω (όταν το μπορέσουμε αυτό, θα έχουμε σπάσει το φράγμα της ταχύτητας του φωτός, που, να σου πω την πικρή αλήθεια, δε μας βλέπω). Καταλαβαίνουμε το σχήμα του βέβαια από τους υπολογισμούς μας: στρογγυλούλης είναι μάλλον.

Για περισσότερες λεπτομέρειες, πατήστε πάνω στον σύνδεσμο που εμφανίζεται παρακάτω, και μεγενθύνετε την εικόνα που θα βγάλει, ώστε να δείτε πού βρισκόμαστε εμείς ως Γη. Επίσης, για τους ερασιτέχνες αστρονόμους, περιέχει τη θέση κάποιων αντικειμένων Messier και όχι μόνο:

http://www.mrwallpaper.com/wallpapers/milky-way-map.jpg

 

Κι άλλη μία τέτοια εικόνα του Γαλαξία μας, έτσι όπως την αποδίδει το Παρατηρητήριο Kiwi (Kiwi Observatory) στην Νέα Ζηλανδία:

Aν πατήσετε πάνω στον παρακάτω σύνδεσμο και μεγενθύνετε έπειτα κι αυτήν την εικόνα, θα δείτε την θέση πολλών πολλών νεφελωμάτων και ραδιοπηγών (π.χ. Cygnus X-1, Scorpius X-1), καθώς και του magnetar στις παρυφές του Γαλαξία μας που έδωσε την κολοσσιαία έκρηξη ακτίνων γ το 2004:

 http://kiwiobservatory.co.nz/files/2014/02/milkywayJPEG.jpg





Για αυτούς που μην τυχόν και τους τρώει η περιέργεια για το εν λόγω magnetar, εδώ:

http://www.dailygalaxy.com/my_weblog/2009/12/december-27-2004-the-most-powerful-space-blast-ever-to-hit-earth-.html

Aυτά για την ώρα, θα επιστρέψουμε αύριο στα του Γαλαξία μας για τη συνέχεια.